พุทธสุภาษิต - พุทธศาสนสุภาษิต (เข้าชม 852 ครั้ง)
สุภาษิต แปลว่า ถ้อยคำที่กล่าวไว้ดี (สุ=ดี, ภาษิต=กล่าว) สามารถนำมาเป็นคติ ยึดถือเป็นหลักใจได้ พุทธศาสนสุภาษิต : พระราชา - ราชา รฏฺฐสฺส ปญฺญาณํ พระราชาเป็นเครื่องปรากฏของแว่นแคว้น - ราชา มุขํ นุสฺสสานํ พระราชาเป็นประมุขของประชาชน - สพฺพํ รฏฺฐํ สุขํ โหตุ ราชา เจ โหติ ธมฺมิโก ถ้าพระราชาเป็นผู้ทรงธรรม ราษฎรทั้งปวงก็เป็นสุข - กุทฺธํ อปฺปฏิกุชฺฌนฺโต ราชา รฏฺฐสฺส ปูชิโต พระราชาผู้ไม่กริ้วตอบผู้โกรธ ราษฎรก็บูชา - สนฺนทฺโธ ขตฺติโย ตปติ พระมหากษัตริย์ทรงเครื่องรบย่อมสง่า - ขตฺติโย เสฏฺโฐ ชเนตสฺมิง เย โคตฺตปฏิสาริโน พระมหากษัตริย์เป็นผู้ประเสริฐสุดในหมู่ชนผู้รังเกียจด้วยสกุล พุทธศาสนสุภาษิต : สิ่งที่เป็นการยาก - กิจฺโฉ มนุสฺสปฏิลาโภ ความได้เป็นมนุษย์เป็นการยาก - กิจฺฉํ มจฺจาน ชีวิตํ ความเป็นอยู่ของสัตว์เป็นการยาก - กิจฺฉํ สทฺธมฺมสฺสวนํ การฟังธรรมของสัตบุรุษเป็นการยาก - กิจฺโฉ พุทฺธานมุปฺปาโท ความเกิดขึ้นแห่งท่านผู้รู้เป็นการยาก - ทุลฺลภํ ทสฺสนํ โหติ สมฺพุทฺธานํ อภิณฺหโส การเห็นพระพุทธเจ้าเนืองๆ เป็นการหาได้ยาก พุทธศาสนสุภาษิต : ทรัพย์และอนิจจัง - น จาปิ วิตฺเตน ชรํ วิหนฺติ กำจัดความแก่ด้วยทรัพย์ไม่ได้ - น ทีฆมายุง ลภเต ธเนน คนไม่ได้อายุยืนเพราะทรัพย์ - สพฺเพ ว นิกฺขิปิสฺสนฺติ ภูตา โลเก สมุสฺสยํ สัตว์ทั้งปวง จักทอดทิ้งร่างไว้ในโลก - อฑฺฒา เจว ทฬิทฺทา จ สพฺเพ มจฺจุปรายนา ทั้งคนมีทั้งคนจน ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า - อปฺปกญฺจิทํ ชีวตมาหุธีรา ปราชญ์กล่าวว่าชีวิตนี้น้อยนัก - น หิ โน สงฺครนฺเตน มหาเสเนน มจฺจุนา ความผัดเพื่อนกับมฤตยู อันมีกองทัพใหญ่นั้น ไม่ได้เลย - ยงฺกิญฺจิ สมุทยธมฺมํ สพฺพนฺตํ นิโรธธมฺมํ สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นล้วนมีความดับไปเป็นธรรมดา - ภิยฺโย จ กาเม อภิปตฺถยนฺติ ผู้บริโภคกาม ย่อมปรารถนากามยิ่งขึ้นไป - ชรูปนีตสฺส น สนฺติ ตาณา เมื่อสัตว์ถูกชรานำเข้าไปแล้ว ไม่มีผู้ป้องกัน - น มิยฺยมานสฺส ภวนฺติ ตาณา เมื่อสัตว์จะตาย ไม่มีผู้ป้องกัน - น มิยฺยามานํ ธมฺมนฺเวติ กิญฺจิ ทรัพย์สักนิดก็ติดตามคนตายไปไม่ได้ - สงฺขารา ปรมา ทุกฺขา สังขารเป็นทุกข์อย่างยิ่ง - ขโณ โว มา อุปจฺจคา ขณะอย่าล่วงท่านทั้งหลายไปเสีย - อติปตฺติ วโย ขโณ ตเถว วัยย่อมผ้านพ้นไปเหมือนขณะทีเดียว - กาโล ฆสติ ภูตานิ สพฺพาเนว สหตฺตนา กาลเวลาย่อมกินสรรพสัตว์กับทั้งตัวมันเอง พุทธศาสนสุภาษิต : ความโกรธ - โกธํ ฆตฺวา น โสจติ ฆ่าความโกรธได้แล้วย่อมไม่เศร้าโศก - โกโธ สตฺถมลํ โลเก ความโกรธเป็นดังสนิมศัสตราในโลก - โกธํ ฆตฺวา สุขํ เสติ ฆ่าความโกรธได้แล้วย่อมอยู่เป็นสุข พุทธศาสนสุภาษิต : ความทุกข์ - ทฬิทฺทิยํ ทุกฺขํ โลเก ความจนเป็นทุกข์ในโลก - อิณาทานํ ทุกฺขํ โลเก การกู้หนี้ เป็นทุกข์ในโลก - ทุราวาสา ฆรา ทุกฺขา เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้ - สงฺขารา ปรมา ทุกฺขา สังขารเป็นทุกข์อย่างยิ่ง พุทธศาสนสุภาษิต : สหาย - อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา เมื่อความต้องการเกิดขึ้น สหายเป็นผู้นำสุขมาให้ - สเจ ลเภถ นิปกํ สหายํ จเรยฺย เตนตฺตมโน สติมา ถ้าได้สหายผู้รอบคอบพึงพอใจมีสติเที่ยวไปกับเขา - ปาปมิตฺโต ปาปสโข ปาปอาจารโคจโร มีมิตรเลว มีเพื่อนเลว ย่อมมีมรรยาทและมีที่เที่ยวเลว - นตฺถิ พาเล สหายตา ความเป็นสหาย ไม่มีในคนพาล - ภริยา ปรมา สขา ภริยาเป็นเพื่อนสนิท, ภรรยาเป็นสหายอย่างยิ่ง พุทธศาสนสุภาษิต : มลทิน - อสชฺฌายมลา มนฺตา มนต์มีการไม่ท่องบ่น เป็นมลทิน - อนุฏฺฐานมลา ฆรา เหย้าเรือนมีความไม่หมั่นเป็นมลทิน - มลํ วณฺณสฺส โกสชฺชํ ความเกียจค้านเป็นมลทินแห่งผิวพรรณ - มลิตฺถิยา ทุจฺจริตํ ความประพฤติชั่วเป็นมลทินของหญิง พุทธศาสนสุภาษิต : บริสุทธิ์ - สุทฺธิ อสุทฺธิ ปจฺจตฺตํ ความบริสุทธิ์และความไม่บริสุทธิ์มีเฉพาะตัว - นาญฺโญ อญฺญํ วิโสธเย ผู้อื่นพึงทำให้ผู้อื่นบริสุทธิ์ไม่ได้ - สุทฺธสฺส สุจิกมฺมสฺส สทา สมฺปชฺชเต วตํ พรตของผู้บริสุทธิ์มีการงานสะอาด ย่อมถึงพร้อมทุกเมื่อ พุทธศาสนสุภาษิต : การชนะ - สพฺพรติง ธมฺมรติ ชินาติ ความยินดีในธรรมย่อมชนะความยินดีทั้งปวง - ตณฺหกฺขโย สพฺพทุกฺขํ ชินาติ ความสิ้นตัณหา ย่อมชนะทุกข์ทั้งปวง - น หิ ชิตํ สาธุ ชิตํ ยํ ชิตํ อวชิยฺยติ ความชนะที่ไม่กลับแพ้เป็นดี - อสาธุง สาธุนา ชิเน พึงชนะคนไม่ดี ด้วยความดีของตน - ชิเน กทริยํ ทาเนน พึงชนะคนตระหนี่ ด้วยการให้ - สจฺเจนาลิกวาทินํ พึงชนะคนพูดปดด้วยคำจริง พุทธศาสนสุภาษิต : หว่านพืชเช่นใด ได้ผลเช่นนั้น - อคฺคสฺส ทาตา ลภเต ปุนคฺคํ ผู้ให้สิ่งที่เลิศ ย่อมได้สิ่งที่เลิศอีก - มนาปทายี ลภเต มนาปํ ผู้ให้สิ่งที่ชอบใจ ย่อมได้สิ่งที่ชอบใจ - เสฏฺฐนฺทโท เสฏฺฐมุเปติ ฐานํ ผู้ให้สิ่งที่ประเสริฐ ย่อมถึงฐานะที่ประเสริฐ - ททโต ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ บุญของผู้ให้ย่อมเจริญ - ทเทยฺย ปุรโส ทานํ คนควรให้ทาน - ปุญฺญมากงฺขมานานํ สงฺโฆ เว ยชตํ มุขํ พระสงฆ์นั้นแล เป็นประมุขของเหล่าชนผู้จำนงบุญบูชาอยู่ พุทธศาสนสุภาษิต : ผู้ครองเรือน - ทุราวาสา ฆรา ทุกฺขา เหย้าเรือนที่ปกครองไม่ดี นำทุกข์มาให้ฯ - อนุฏฺฐานมลา ฆรา เหย้าเรือนมีความไม่หมั่น เป็นมลทินฯ - โภคา สนฺนิจฺจยํ ยนฺติ วมฺมิโก วุปจียติ โภคทรัพย์ของผู้ครองเรือนดี ย่อมถึงความพอกพูน เหมือนจอมปลวกกำลังก่อขึ้นฯ พุทธศาสนสุภาษิต : ภรรยา - ภตฺตา ปุญฺญาณมิตฺถิยา ภัสดาเป็นสง่าของสตรีฯ - ภตฺตารํ นาติมญฺญติ ภรรยาดี ไม่ดูหมิ่นภัสดา - ภตฺตุ ฉนฺทวสานุคา ภรรยาย่อมคล้อยตามอำนาจแห่งความพอใจของภัสดา - ภตฺตุญฺจ ครุโน สพฺเพ ปฏิปูเชติ ปณฺฑิตา ภรรยาผู้ฉลาดย่อมนับถือภัสดาและคนควรเคารพทั้งปวง - ภตฺตุมนา ปญฺจรติ ภรรยาดีย่อมประพฤติเป็นที่พอใจของภัสดา - สมฺภตํ อนุรกฺขติ ภรรยาดีย่อมคอยรักษาทรัพย์ที่ภัสดาหามาได้ไว้ - สุสํวิหิตกมฺมนฺตา ภรรยาดีเป็นผู้จัดทำการงานดี - สุสฺสูสา เสฏฺฐา ภริยานํ บรรดาภิรยาทั้งหลาย ภริยาผู้เชื่อฟังเป็นผู้ประเสริฐ พุทธศาสนสุภาษิต : วาจา - หทยสฺส สทิสี วาจา วาจาเช่นเดียวกับใจ - สํโวหาเรน โสเจยฺยํ เวทิตพฺพํ ความเป็นผู้สะอาด พึงทราบได้ด้วยถ้อยคำสำนวน - ทุฏฺฐสฺส ผรุสวาจา คนโกรธมีวาจาหยาบคาย - มุตฺวา ตปฺปติ ปาปิกํ คนเปล่งวาจาชั่วย่อมทำตนให้เดือดร้อน - อภูตวาที นิรยํ อุเปติ คนพูดไม่จริง ย่อมเข้าถึงนรก - สณฺหํ คิรํ อตฺถาวหํ ปมุญฺจ ควรเปล่งวาจาให้ไพเราะที่มีประโยชน์ - ตเมว วาจํ ภาเสยฺย ยายตฺตานํ น ตาปเย ควรกล่าวแต่วาจาที่ไม่ยังตนให้เดือดร้อน - น หิ มุญฺเจยฺย ปาปิกํ ไม่ควรเปล่งวาจาชั่วเลย - สํโวหาเรน โสเจยฺยํ กลฺยาณิง ควรเปล่งวาจางาม ให้เป็นที่พอใจฯ - วาจํ มุญฺเจยฺย กลฺยาณิง ควรเปล่งวาจางาม - โมกฺโข กลฺยาณิกา สาธุ เปล่งวาจางาม ยังประโยชน์ให้สำเร็จ - มนุญฺญเมว ภาเสยฺย ควรกล่าวแต่วาจาที่น่าพอใจ - นามนุญฺญํ กุทาจนํ ในกาลไหนๆ ไม่ควรกล่าววาจาไม่น่าพอใจ - วาจํ ปมุญฺเจ กุสลํ นาติเวลํ ไม่ควรกล่าววาจาที่ดี ให้เกินกาล พุทธศาสนสุภาษิต : ความกตัญญูและพรหมวิหาร - หิริโอตฺตปฺ ปิยญฺเญว โลกํ ปาเลติ สาธุกํ หิริและโอตตับปปะ ย่อมรักษาโลกไว้เป็นอันดี - โลโกปตฺถมฺภิกา เมตฺตา เมตตาเป็นเครื่องค้ำจุนโลก - อรติ โลกนาสิกา ความริษยาเป็นเหตุทำโลกให้ฉิบหาย - มหาปุริสภาวสฺส ลกฺขณํ กรุณาสโห อัชฌาศัยที่ทนไม่ได้เพราะกรุณาเป็นลักษณะของความเป็นมหาบุรุษ - นิมิตฺตํ สาธุรูปานํ กตญฺญูกตเวทิตา ความกตัญญูกตเวทีเป็นเครื่องหมายแห่งคนดี - สพฺพญฺเจ ปฐวิง ทชฺชา เนว นํ อภิราธเย ถึงแม้ให้แผ่นดินทั้งหมดก็ยังคนอกตัญญูให้จงรักไม่ได้ พุทธศาสนสุภาษิต : คนชั่วกับลาภสักการะ - หนฺติ โภคา ทุมฺเมธํ โภคทรัพย์ย่อมฆ่าคนมีปัญญาทราม - สกฺกาโร กาปุริสํ หนฺติ สักการะ ย่อมฆ่าคนชั่วเสีย พุทธศาสนสุภาษิต : การงาน - อกิลาสุ วินฺเท หทยสฺส สนฺติง คนไม่เกียจคร้าน พึงได้รับความสงบใจ - สุทสฺสํ วชฺชมญฺเญสํ อตฺตโน ปน ทุทฺทสํ ความผิดของผู้อื่นเห็นง่าย ฝ่ายของตนเห็นยาก - อิติ วิสฺสฏฺฐกมฺมนฺเต อตฺถา อจฺเจนฺติ มาณเว ประโยชน์ย่อมล่วงเลยคนหนุ่มผู้ทอดทิ้งการงาน - นกฺขตฺตํ ปฏิมาเนนฺตํ อตฺโถ พาลํ อุปจฺจคา ประโยชน์ย่อมล่วงเลยคนโง่ผู้มัวถือฤกษ์อยู่ |